44e PAINFBAT

PANTSER INFANTERIE BATALJONS YP 408
door Sander Ruys,

Met opmerkingen van Martin Hoogerwerf en illustraties van Aale van der Veen

Aan het einde van de jaren vijftig werd besloten tot de mechanisering en de motorisering van het 1e Legerkorps. Dat besluit hield verband met de verwachtingen omtrent de inzet van nucleaire wapens bij een eventueel conflict en de daardoor gegeven noodzaak de manoeuvre eenheden mobieler te maken. De infanterie van het 1e Legerkorps, dat toen bestond uit de 1e Divisie ‘7 December’ en de 4e Divisie, werd in dat kader voor een belangrijk deel omgevormd tot pantserinfanterie. Deze parate divisies kregen tevens de organisatievorm van de in NAVO-verband ontwikkelde LANDCENT-divisie. Het kenmerkende daarvan was de zelfstandige gemechaniseerde brigade, drie per divisie. De mobilisabele 5e Divisie en de mobilisabele zelfstandige gevechtsgroepen, die niet tot het Legerkorps behoorden, bleven vanwege personele, materiele en (dus in feite) financiële redenen buiten deze mechanisering en motorisering en buiten de organisatiewijziging.
Vanaf november 1960 werden vijf van de zes gevechtsgroepen van de beide parate divisies geleidelijk omgevormd tot twee pantserbrigades (41 en 43 Pabrig)(*1), elk met een pantserinfanteriebataljon, en drie pantserinfanteriebrigades (11, 13 en 42 Painfbrig), elk met drie pantserinfanteriebataljons. De zesde gevechtsgroep werd opgeheven om troepen te leveren voor Nieuw-Guinea. De ontbrekende vierde pantserinfanteriebrigade (12 Painfbrig) werd pas in 1968 opgericht.
Voor deze zes pantser (infanterie) brigades waren veertien pantserinfanteriebataljons nodig. Acht daarvan werden uitgerust met de YP 408: 11, 12, 13, 15, 43, 44, 45 en 48 Painfbat. Dat vond plaats tussen 1964 en 1970. De overige zes bataljons werden uitgerust met de AMX 12, een rupsvoertuig.

In de tweede helft van de jaren zeventig werd ook de mobilisabele 5e Divisie tot een LANDCENT-divisie omgevormd. Per 1 november 1979 bestond 1e Legerkorps uit drie pantserinfanteriedivisies (1 Divisie ‘7 december’, 4e Divisie en 5e Divisie) en een zelfstandige infanteriebrigade (101 Infbrig). De divisies bestonden elk uit een pantserbrigade (13, 41 resp. 51 Pabrig) met elk met een pantser-infanteriebataljon en twee pantserinfanteriebrigades (11, 12, 42, 43, 52 en 53 Painfbrig) met elk twee pantserinfanteriebataljons. Daarvoor waren vijftien pantserinfanteriebataljons nodig. Naast de acht bataljons die waren uitgerust met de YP 408, waren dat zeven bataljons die waren uitgerust met de YPR 765 die tussen 1976 en 1980 de AMX 12 verving. Tussen 1987 en 1989 werd ook de YP 408 door de YPR 765 vervangen en waren alle 15, later zelfs 17 pantserinfanteriebataljons(*2) voorzien van de YPR 765.

(*1) Vele jaren later wisselden 43 Pabrig en 13 Painfbrig stuivertje en werden 43 Painfbrig en 13 Pabrig.
(*2) Ook 101 Infbrig kreeg twee pantserinfanteriebataljons YPR 765.

Bron: DAF YP408, pantserwagen bij het Nederlandse leger. 

44 Painfbat Regiment Infanterie

'Johan Willem Friso'

Legering tijdens YP-periode:

Adolf van Nassaukazerne te Zuidlaren

Als onderdeel van de op te richten 4e Divisie werd in 1952 422 Bataljon Infanterie Johan Willem Friso opgericht. Per 1 november 1957 werd de naam gewijzigd in 44 Bataljon Infanterie Johan Willem Friso en in 1966 in 44 Pantser Infanterie Bataljon. Het bataljon werd in 1966 met de YP 408 uitgerust. Het bataljon werd in dat jaar aangewezen om beschikbaar te zijn voor VN-taken. Dat gebeurde in 1979 toen het bataljon onder de naam “Dutchbatt” werd uitgezonden naar Libanon. De vervanging van de YP 408 door de YPR 765 nam een aanvang in de eerste helft van 1987. Ter gelegenheid van de invoering van de YPR 765 werd de naam per 1 juli 1988 gewijzigd in 44 Pantser Infanterie Bataljon YPR 765. Per 16 april 1992 werd het bataljon mobilisabel gesteld. De regimentstraditie en het vaandel werden toen overgedragen aan 43 Painfbat. 44 Painfbat. is op 1 juli 1999 weer paraat gesteld en wederom ingedeeld bij het op die datum heropgerichte Regiment Infanterie JWF. Het bataljon is uitgerust met de YPR 765 en gelegerd in de Johannes Postkazerne te Havelte.

Het voormalig 1e Regiment Infanterie (l RI) werd opgericht op 30 augustus 1577 en heropgericht op 28 oktober 1813 en genaamd naar Johan Willem Friso, Prins van Oranje, geboren in 1687. Hij volgde in 1696 zijn vader Hendrik Kasimir op als erfstadhouder van Groningen en Drente. Bij de parate troepen was het regiment vertegenwoordigd door 44 Painfbat en de Johan Willem Frisokapel. De Adolf van Nassaukazerne is genoemd naar de broer van Prins Willem I, de Graaf die op 23 mei 1568 sneuvelde tijdens de slag bij Heiligerlee.

Bron: DAF YP408, pantserwagen bij het Nederlandse leger. 

Het gehele 44 painfbat JWF, inclusief 52 YP´s staat aangetreden op de Adolf van Nassaukazerne in Zuidlaren, 8 september 1969. Foto: NIMH. Dank aan Simon Le Fèvre